تصور کنید که همیشه مجبور هستید که شکم خود را بخارانید، یا اینکه در خانه، محل کار، ملاقات کاری یا مهمانی مدام یک دستتان با شکمتان درگیر است. از دید یک فرد این کار بسیار عجیب است اما فقط یک زن باردار می تواند بفهمد که چقدر غلبه بر خارش شکم در دوران حاملگی سخت است. هنگامی که شما شکم خود را برای تسکین موقت خارش می خارانید، سوال بزرگی که ایجاد می شود این است که آیا باید بخارانید یا نه. برای یافتن جواب این سوال به شما کمک می کند و همچنین راهکاری را برای مقابله موثر با خارش شکم در طی دوران بارداری به شما ارائه می دهد.

آیا طبیعی است که در بارداری خارش شکم داشته باشید؟

بله، کاملا طبیعی است شکمی که در حال بزرگ شدن است، به دلیل کشیدگی پوست دچار خارش شود. در برخی موارد سینه ها، کف دست ها و کف پاها نیز دچار خارش می شوند. این خارش ها به خاطر تغییرات هورمونی و شرایط پوستی است که در دوران بارداری ایجاد می شود. اگر خارش شدید باشد، باید بلافاصله با متخصص مراقبت­های بهداشتی خود مشورت کنید.

خارش شکم معمولا در سه ماهه دوم یعنی 13 تا 28 هفتگی رخ می دهد. اما ممکن است در سه ماهه اول یا سوم نیز رخ دهد. خارش در حاملگی های چند قلو بیشتر است، زیرا پوست ممکن است بیش تر از حاملگی عادی کش بیاید.

چه عواملی باعث خارش شکم در بارداری  می شود؟

خارش خفیف شایع است و جای نگرانی نیست و معمولا به دلایل زیر اتفاق می افتد:

گسترش شکم:

خارش شکم، اغلب ناشی از افزایش رحم است. پوست گسترش می یابد و کش می ­آید و به دلیل کم شدن رطوبت، خشک می شود در نتیجه ایجاد خارش می کند. درمان خشکی مشکل را حل می کند.

افزایش هورمون ها:

تغییرات هورمونی، به ویژه افزایش سطح استروژن، یکی دیگر از دلایل خارش شکم است.

آیا خارش در دوران بارداری خطرناک است؟

بعضی اوقات، خارش شکم می تواند نشانی از شرایط جدی پزشکی باشد. ممکن است همراه با خارش شدید، دانه و جوش ایجاد شود.

جوش های اروتیک خارشی و پلاک های بارداری (PUPPS):

PUPPS شرایطی است که با برآمدگی های قرمز بر روی شکم زنان باردار و تکه های کندو مانند، شبیه جوش شناخته می شود.

تقریبا 1? زنان باردار این بیماری را دارند که به عنوان جوش چند مورفی بارداری نیز نامیده می شود. آنها ممکن است در سه ماهه سوم یا پنج هفته آخر بارداری رخ دهند و گاهی پس از زایمان ظاهر می ­شوند.

علت PUPPS ناشناخته است و زنانی که چند قلو باردارند و یا اولین بارداری خود را می گذرانند، بیشتر مستعد به آن هستند.

گاهی اوقات PUPPS می تواند به قسمت های دیگر بدن شما مانند ران، باسن، پشت، بازو و پاها گسترش یابد. آنها به ندرت به صورت، گردن و دست شما می رسند.

پزشکتان معمولا یک پماد موضعی تجویز می کند. اگر شرایط حاد باشد، آنتی هیستامین یا استروئیدهای خوراکی توصیه می شود. PUPPS برای کودک متولد نشده بی ضرر است و بعد از زایمان از بین می رود. به ندرت این موضوع در حاملگی های متوالی اتفاق می افتد.

بیماری خارش پوست و بارداری:

اگر متوجه جوش های کوچکی شدید که باعث خارش می شوند (و هنگامی که می خارانید شکافته می شود)، ممکن است از یک وضعیت خارش شدید به نام پریگوگو رنج ببرید.

این بیماری همچنین به عنوان جوش متداول بارداری شناخته شده است که در شکم، ران یا لگن رخ می دهد و در اواخر دومین یا سه ماهه سوم توسعه می یابد.

درمان همانند PUPPS از طریق پماد موضعی و آنتی هیستامین ها و در موارد حاد از طریق استروئیدهای دهانی انجام می شود.

مرض خارش پوست برای کودک شما بی ضرر است و به زودی پس از زایمان ناپدید می شود. در بعضی موارد ممکن است حداکثر تا سه ماه پس از زایمان باقی بماند. آنها می توانند در حاملگی های متوالی رخ دهند.

 خارش شکم و Pemphigoid gestationis:

Pemphigoid gestationis یک وضعیت پوستی حاد است که در آن بروز جوش های خارشی تجمعی شروع می شوند و به جوش ها یا زخم های بزرگ تبدیل می شوند.

این بیماری همچنین به herpes gestationis به دلیل ظاهر ویروس مانندش شناخته می شود. این بیماری به احتمال زیاد در دوره های دوم و سوم و حتی یک تا دو هفته پس از زایمان ظاهر می شود.

از نزدیکی ناف شروع می شود و به بدن، بازوها، پاها، کف دست ها و کف پاها گسترش می یابد. برای درمان، استروئید های سفید تجویز می شوند. گفته می شود که Pemphigoid gestationis که پس از زایمان ایجاد می شود با شیردهی کاهش می یابد.

این وضعیتی حادتر از PUPPS است و عاملی شناخته شده است که باعث جلوگیری از زایمان، مشکلات رشد جنین و حتی تولد نوزاد نارس می شود. این به این معنی است که پس از دیدن علائم باید در اسرع وقت با یک پزشک ملاقات داشته باشید.

در موارد نادر، زایمان ممکن است جوش ها را گسترش دهد که معمولا تا چند سال طول می کشد و خفیف است و از بین می رود. این وضعیت می تواند در بارداری های متوالی رخ دهد و می تواند در هر بارداری شدید تر از بارداری های قبلی باشد.

Impetigo herpetiformis:

Herpetiformis Impetigo به دلیل ویروس تبخال به وجود نمی ­آید، اما این نوعی عفونت پوستی و یک نوع پسوریازیس در دوران بارداری است.

این بیماری در سه ماهه سوم گسترش می یابد و با تکه های قرمز پر شده با چرک که به آرامی به جوش های بزرگ و پر از سفیدی تبدیل می شود، مشخص می گردد.

این تکه ها ممکن است بر روی ران ها، کشاله ران، شکم، زیر بغل، زیر سینه ها و سایر نقاط ظاهر شود. Herpetiformis Impetigo ، همراه با حالت تهوع، استفراغ، اسهال، تب و لرز است.

این وضعیت با کورتیکواستروئیدهای سیستمیک درمان می شود و شما باید تحت نظارت متخصص قرار بگیرید. این بیماری پس از زایمان از بین می رود و در بارداری های متوالی می تواند دوباره رخ دهد.

کلستاز مزمن بارداری (ICP):

ICP یک بیماری حاد است که موجب خارش شدید می شود. این یک بیماری نادر است و در مورد حدود 1? از موارد حاملگی در ایالات متحده گزارش شده است.

این بیماری در سه ماهه سوم گسترش می­یابد و شرایطی است که با کبد مرتبط می شود که در آن صفرا به طور عادی خود جریان نمی یابد. در عوض، نمک صفاقی در پوست تجمع پیدا می کند که باعث خارش شدید و جوش می شود.

احتمال دارد که بیشتر، جوش های قرمزی روی پاها، کف دست ها و شکم ایجاد شود. علائم ICP عبارتند از

• تهوع
• ضعف
• از دست دادن اشتها

ICP بسیار خطرناک است و می تواند منجر به تولد نوزاد مرده شود.

این شرایط علائم مشابهی دارند. وقتی متوجه شدید مشکلات پوستی دارید، باید با پزشک خود مشورت کنید، تا مشکل دقیق را تشخیص داده و آن را معالجه کند.

چه هنگامی باید با پزشک خود مشورت کنید

با پزشک خود تماس بگیرید اگر:

• خارش شدید در شکم و سایر قسمت های بدن ایجاد شد.
• هیچ تجربه خارشی مرتبط با خشکی یا حساسیت پوست ندارید.
• خارش به تمام بدن گسترش یابد.
• داشتن خارش و جوش های شدید، که ممکن است به علت PUPP یا ICP، در سه ماهه سوم باشد.
• گسترش خارش، همراه با مدفوع رنگی، ادرار تیره رنگ، استفراغ، حالت تهوع، خستگی و از دست دادن اشتها باشد.

اگر خارش با هیچ وضعیت بهداشتی ارتباط نداشته باشد، راه حل های خانگی ساده یا راه حل های بدون دردسر می توانند به شما کمک کنند.

درمان های خانگی برای خارش شکم در بارداری :

در اینجا برخی از راه حل های ایمن و طبیعی که می توانید برای خارش، جوش، درد و تورم امتحان کنید، آورده شده است:

حمام جو دوسر برای خارش پوست:

یک فنجان بلغور جو دوسر را به آب گرم اضافه کنید و با آن استحمام کنید. این کمک می کند تا پوست تحریک شده و خارش را کاهش دهد. شما همچنین می توانید جوراب های بلند حاوی بلغور را به دوش حمام ببندید. هنگامی که از شیر آب گرم استفاده می کنید عصاره بلغور از درون جوراب عبور می کند و به درمان خارش شما کمک می کند و سبب آرامش شما می شود.

درمان خارش شکم با حمام جوش شیرین:

نصف فنجان جوش شیرین را در آب گرم بریزید و تا مدت زمانی که بهبود می یابید در آب بمانید. ترجیحا پودر جوش شیرین که در آشپزی استفاده می شود در برطرف کردن خارش و التهاب پوست موثرتر است. شما همچنین می توانید یک کاسه جوش شیرین و آب را روی شکم و سایر مناطق خارش بریزید.

ژل آلوئه ورا:

بلافاصله پس از استحمام، استفاده از ژل آلووئه ورا برای تمام آن مناطقی از پوست که دچار خارش است توصیه می شود. این باعث تسکین دادن و کاهش التهاب می شود. لایه ژل آلوئه ورا از پوست محافظت می کند و زمانی که شکمتان شروع به خارش می کند، از آسیب دیدن جلوگیری می کند.

کمپرس آب سرد:

کمپرس آب سرد بر روی شکم خود را به وسیله یک فلاونل یا دستمال سفره ای که در آب سرد خیس شده است انجام دهید تا احساس خارش را کاهش دهید. شما همچنین می توانید آن را علاوه بر استحمام با جو دوسر یا حمام جوش شیرین استفاده کنید.

مرطوب کردن:

مرطوب کننده کوچکی که ملایم و بدون عطر است، تهیه کنید. این کار اغلب به طور موقت خارش را کاهش می دهد.

روغن نارگیل:

آلیسون کانوان، درباره فایده روغن نارگیل در کتاب Minding Mum سخن گفته است. برای کاهش خشکی و خارش، روغن را بر روی شکمی که می خارد، بگذارید.

سرکه سیب:

شما می توانید سرکه سیب را بر روی شکم دارای خارش بریزید. این عمل به طور کامل در از بین بردن خشکی و خارش موثر است.

محصولات بدون عوارض برای خارش شکم:

مرطوب کننده های روغنی:

این محصولات برای خارش شکم ایده آل هستند زیرا آنها به راحتی به پوست شما جذب می شوند. شما می توانید آنها را در هر فروشگاه لوازم بهداشتی و یا داروخانه پیدا کنید. اگر می خواهید عطری به آن اضافه کنید، یک یا دو قطره از روغن های اصلی مانند اسطوخودوس یا نعناع را به مرطوب کننده اضافه کنید. عطر آرام بخش هر نوع تورم را از بین می برد.

بعضی از اسانس های اصلی مثل موم، رزماری، یاسمن، ریحان، گل رز، صمغ منجمد و سرو کوهی در طول بارداری توصیه نمی شود.

 لوسیون کالامین:

چندین بار در روز، مقدار کمی کالامین را روی شکم دارای خارش بزنید. کالامین حاوی کربنات روی، روی و اکسید آهن است که به کاهش خارش پوست کمک می کند.

لوسیون ویتامین E:

شما می توانید از طریق استفاده از لوسیون ویتامین E و یا کپسول روغنی که در فروشگاه های محلی وجود دارد، از خارش در دوران بارداری جلوگیری کنید. استفاده از ویتامین E در حد اعتدال به مدت زیاد ممکن است خطر ابتلا به مشکلات قلبی در کودک را افزایش دهد.

علاوه بر داروهای خانگی و درمان های OTC، ممکن است برخی اقدامات پیش گیرنده برای کنترل گسترش این مشکل مفید باشد.

جلوگیری از خارش در بارداری :

اگرچه می توانید در شروع خارش هیچ کاری انجام ندهید، اما می توانید اقداماتی را برای کاهش یا جلوگیری از تشدید خارش انجام دهید. مراحل زیر را انجام دهید:

از استحمام با آب داغ اجتناب کنید زیرا ممکن است باعث خارش شود. به جای آن از آب گرم برای حمام کردن ستفاده کنید.

از صابون و ژل های دارای بوی قوی استفاده نکنید زیرا منجر به خشکی پوست می شود. استفاده از ژل و صابون با عطر ملایم، پوست را نرم می کند.

لباس های گشاد که تمیز و خشک هستند بپوشید. از پوشیدن لباس های تنگ و مرطوب خودداری کنید، زیرا سبب تشدید خشکی پوست و خارش می شوند.

در زیر نورخورشید و یا آب و هوای گرم باقی نمانید زیرا می توانند پوست را خشک کنند و منجر به خارش شوند. همچنین اشعه ماوراء بنفش خورشید، باعث افزایش خارش در پوست خشک می شود.

پوست خود را مرتب مرطوب کنید. از مرطوب کننده های خوب که دارای pH خنثی هستند استفاده کنید.

از استفاده طولانی مدت از سیستم تهویه مطبوع خودداری کنید، زیرا پوستتان را خشک کرده و باعث خارش و سوزش می شود.

به اندازه کافی آب (حدود هشت تا ده لیوان در روز) بنوشید زیرا بدن شما را هیدراته کرده و پوست شما را به طور طبیعی مرطوب می کند.

علل خارش شکم در دوران بارداری متفاوت هستند. هیچ خارش یا جوشی را نادیده نگیرید. با پزشک خود صحبت کنید و اگر او می گوید چیزی نیست، نگران نباشید، ممکن است لازم باشد از برخی از لوسیون های OTC یا داروهای خانگی برای خارش در دوران حاملگی استفاده کنید که پزشک توصیه می کند.

منبع: دکتر سلام